Keto Diet

Η Κέτο Δίαιτα ή αλλιώς κετογονική δίαιτα είναι αναγνωρισμένη και εκτενώς μελετημένη για τη συμβολή της στην αντιμετώπιση της επιληψίας σε παιδιά. Η αποτελεσματικότητά της στην απώλεια βάρους και στη βελτίωση άλλων καταστάσεων είναι ενθαρρυντική αλλά παραμένει υπό διερεύνηση.

Οι γενικές οδηγίες, είναι περίπου το 50% της διατροφής μας να προέρχεται από υδατάνθρακες, γύρω στο 30% από λίπος και το υπόλοιπο από πρωτεΐνη. Υπό “κανονικές” συνθήκες, το σώμα μας χρησιμοποιεί τη γλυκόζη, η οποία προέρχεται από τους υδατάνθρακες της τροφής (φρούτα, λαχανικά, πατάτα, ψωμί, ρύζι, μακαρόνια κ.ά) για να παράγει ενέργεια για τις λειτουργίες του.

Η κέτο δίαιτα λοιπόν, είναι αρκετά χαμηλή σε υδατάνθρακες, μέτρια σε πρωτεΐνη και υψηλή σε λίπος. Υπάρχουν διάφοροι τύποι της κέτο δίαιτα, οι οποίοι “παίζουν” με τα επίπεδα θρεπτικών συστατικών, έχοντας πάντα αρκετά χαμηλή πρόσληψη υδατανθράκων κάτω από 50 ή ακόμα και κάτω από 20 γραμμάρια την ημέρα.

Η φιλοσοφία στην οποία στηρίζεται:

Εφόσον δεν υπάρχουν υδατάνθρακες για να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή ενέργειας, το σώμα μας μεταβολίζει το λίπος σε κετόνες ή κετονικά σώματα. Οι κετόνες γίνονται η βασική πηγή ενέργειας για το σώμα και τον εγκέφαλο, εξού και το όνομα της δίαιτας. Λίγες μέρες μετά την υιοθέτηση της κετογονικής δίαιτας, ο οργανισμός φτάνει στην κατάσταση της κέτωσης, όπου υπάρχει αυξημένη καύση λίπους. Ο ακριβής μηχανισμός με τον οποίο βοηθά στην επιληψία δεν είναι ακόμα γνωστός. Φαίνεται να επηρεάζει, είτε μέσω των κετονικών σωμάτων που παράγονται είτε μέσω των μεταβολικών αλλαγών που συμβαίνουν λόγω της κέτωσης, την μη φυσιολογική ηλεκτρική δραστηριότητα στον εγκέφαλο.

Στην πράξη:

Αν κάποιος αποφασίσει να ακολουθήσει την κέτο δίαιτα, σίγουρα θα πρέπει να συμβουλευτεί έναν Διαιτολόγο – Διατροφολόγο, με άδεια ασκήσεως επαγγέλματος, για να αποφασίσουν από κοινού εάν είναι το κατάλληλο σχήμα γι’ αυτόν και να το σχεδιάσουν προσεκτικά και ολοκληρωμένα. Σε γενικές γραμμές, αποφεύγονται τρόφιμα που περιέχουν υδατάνθρακες όπως τα φρούτα, τα όσπρια, το ρύζι, η πατάτα, το ψωμί, τα μακαρόνια, τα αμυλούχα λαχανικά όπως αρακάς, καλαμπόκι, πατάτα, τα γλυκά κ.ά. Αντιθέτως, για να επιτευχθεί το κατάλληλο επίπεδο κέτωσης θα πρέπει η διατροφή να είναι πλούσια σε κόκκινο κρέας και παράγωγά του, λιπαρά ψάρια, πουλερικά, αυγά, τυριά, αλλαντικά, βούτυρο, ξηρούς καρπούς και σπόρους, έλαια όπως ελαιόλαδο κ.ά.

Απώλεια βάρους:

Τα αποτελέσματα είναι αντικρουόμενα. Υπάρχουν μελέτες οι οποίες υποστηρίζουν ότι η κετογονική δίαιτα βοηθάει στην απώλεια βάρους όσο θα βοηθούσε και μια άλλη “κλασσική δίαιτα” και ότι το όποιο αποτέλεσμα έχει οφείλεται στη μείωση των θερμίδων και στην απομάκρυνση τροφίμων τα οποία ο κόσμος τείνει να υπερκαταναλώνει. Από την άλλη, υπάρχουν μελέτες οι οποίες δείχνουν μεγαλύτερη απώλεια βάρους με την κετογονική δίαιτα σε σχέση με άλλους τύπους δίαιτας, κυρίως τους πρώτους 6 μήνες.

Συγκεκριμένα, μια μετανάλυση που έγινε το 2020 κατέληξε ξεκάθαρα στο συμπέρασμα ότι η κετογονική δίαιτα, σε κάποιες περιπτώσεις, υπερέχει άλλων τύπων δίαιτας και θα πρέπει να χρησιμοποιείται ως στρατηγική για τη διαχείριση του υπέρβαρου και της παχυσαρκίας. Στο σημείο αυτό, αξίζει να αναφέρουμε ότι η κέτωση προκαλεί μειωμένο αίσθημα πείνας και μειωμένη όρεξη για φαγητό, έτσι το άτομο φτάνει στον κορεσμό ευκολότερα.

Σε ποιούς άλλους τομείς μπορεί να βοηθήσει η Κέτο δίαιτα:

Κάποιες από τις καταστάσεις υγείας που έχουν μελετηθεί και δείχνουν ενθαρρυντικά αποτελέσματα με την υιοθέτηση της κετογονικής δίαιτας είναι οι εξής:

• Ρύθμιση σακχάρου του αίματος και διαχείριση Διαβήτη
• Διαχείριση νευροεκφυλιστικών παθήσεων όπως η νόσος Alzheimer
• Βελτίωση των τιμών των λιπιδίων αίματος
• Άμβλυνση συμπτωμάτων του Συνδρόμου Πολυκυστικών Ωοθηκών
   

Κίνδυνοι:

Η κετογονική δίαιτα, πέρα από το κομμάτι της επιληψίας, χρειάζεται περεταίρω έρευνα για να εξάγουμε ασφαλή συμπεράσματα για τη χρησιμότητά της στην απώλεια βάρους και σε άλλα θέματα υγείας. Εξ, ορισμού είναι μια δίαιτα πλούσια σε κορεσμένο λίπος, χοληστερόλη και σε τροφές που ανεβάζουν το ουρικό οξύ, ενώ είναι χαμηλή σε φυτικές ίνες,  φυλικό οξύ, βιταμίνες Α, C, K, και οδηγεί σε μεγαλύτερη αποβολή υγρών.

Συνεπώς ελλοχεύει τόσο βραχυπρόθεσμους όσο και μακροπρόθεσμους κινδύνους. Βραχυπρόθεσμα μπορεί να οδηγήσει σε αφυδάτωση, διαταραχές ηλεκτρολυτών, δυσκοιλιότητα, πονοκέφαλο, κόπωση, υπογλυκαιμία, διαταραχές ύπνου και δυσάρεστη αναπνοή. Η σοβαρότερη μακροπρόθεσμη επιπλοκή που μπορεί να έχει είναι η κετοξέωση, μια κατάσταση συσσώρευσης υπερβολικής ποσότητας κετονών στο σώμα, η οποία μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε καρδιακή προσβολή. Επιπλέον, άλλες ανεπιθύμητες μακροπρόθεσμες παρενέργειες είναι ο αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης οστεοπόρωσης και λίθων στους νεφρούς, υπερουριχαιμία (αυξημένα επίπεδα ουρικού οξέος) κ.ά.

Συμπερασματικά:

Η κετογονική δίαιτα είναι σωτήρια και έχει βελτιώσει τις ζωές πολλών παιδιών με επιληψία. Δεν είναι όμως πανάκεια, αφού χρήζει επιπλέον μελέτης. Φαίνεται σε συγκεκριμένες περιπτώσεις να μπορεί να βοηθήσει ανθρώπους, στους οποίους άλλες προσεγγίσεις απέτυχαν, να βελτιώσουν την υγεία τους και την ποιότητα της ζωής τους. Είναι μια ιδιαίτερη διατροφική προσέγγιση που αποκλείει ολόκληρες ομάδες τροφών κι ελλοχεύει πολλούς κινδύνους. Αν αποφασίσεις να την δοκιμάσεις, μη το κάνεις μόνος, ζήτα τη συμβουλή ενός Διαιτολόγου Διατροφολόγου.

Με τη συνεργασία του Διατροφολόγου – Διαιτολόγου Θαλή Παναγιώτου